در بیمارستان‌ها به دلیل قرار گرفتن فضاهایی با کاربری متفاوت در کنار یکدیگر از جمله: اتاق‌های عمل، بخش پرستاری، اتاق‌هایی با تجهیزات پزشکی، اتاق‌های استراحت،آشپزخانه، اتاق تاسیسات و غیره؛ حفاظت حریق امری دشوار و چالش برانگیز است. در این مطلب در نظر داریم در مورد راهکارهای اطفای حریق در بیمارستان‌ها صحبت کنیم.
علاوه بر کاربری متفاوت فضا، وجود مواد قابل اشتعال و تجهیزات الکترونیکی در آزمایشگاه‌‌ها، لاندری و داروخانه این چالش را پیچید‌ه‌تر می‌کند.
علاوه بر این موارد در هر اتاق چالش‌های دیگری نیز وجود دارد که اهمیت آن‌ها از عوامل خطرزای کلی کمتر نیست، این موارد عبارتند از:
- وجود متریال قابل احتراق همچون پرده‌ها، ملحفه‌ها، تشک، کمدهای لباس، صندلی‌ها و غیره.
- ادوات الکتریکی با کاربری‌های متفاوت همچون شارژ تلفن همراه، لب‌تاب، ویدیو، هیتر و غیره.
- گازهای قابل احتراقی همچون LPG، گاز شهری و گاز طبیعی که برای آشپزی یا گرمایش مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- کپسول‌های تنفسی مثل اکسیژن و نیتروژن اکساید.
سیستم تهویه مرکزی که می‌تواند دود را از یک نقطه ساختمان به سایر نقاط انتقال دهد.
یکی از مواردی که در مورد مهار حریق در بیمارستان باید در نظر داشت این است که بخش اعظمی از افراد حاضر در بیمارستان از لحاظ جسمی توانایی فرار را ندارند، علاوه بر این با ساختمان و راه‌های خروج اضطراری آشنا نیستند.
بررسی راهکارهای اطفای حریق بیمارستان‌ها:
در کنار هوزریل‌ها و کپسول‌های اطفای حریق دستی که باید براساس الزامات فضا در محیط بیمارستان جانمایی شوند.
لازم است سیستم اطفای حریق اتوماتیکی نیز برای این محیط در نظر گرفته شود.
سیستم اطفای حریق اتومات اسپرینکلر:
سیستم اطفای حریق اسپرینکلر یکی از کم هزینه‌ترین و پرکاربردترین سیستم‌های اطفای حریق اتومات هستند، عامل اطفا در سیستم اسپرینکلر آب است که از طریق نازل‌های مشخص نصب شده در محیط بر روی حریق تخلیه می‌شود.
متاسفانه با توجه به کاربری ویژه فضا و وجود ادوات الکتریکی حساس و گران قیمت برای بیمارستان‌ها مناسب نیست.
سیستم اطفای حریق عامل اطفای گازی اتومات:
گزینه بعدی استفاده از سیستم اطفای گازی است مشکل سیستم‌های اطفای گازی در این است که در اغلب آن‌ها فرد نباید به طور کلی و یا برای طولانی مدت در معرض این گازها قرار بگیرد و به صورت بالقوه می‌تواند چالش‌هایی برای سلامتی افراد در پی داشته باشد.
سیستم اطفای حریق اتومات واترمیست:
یکی از گزینه‌های مطلوب برای اطفای توتال فضای بیمارستان سیستم اطفای حریق واترمیست است. ماده اطفایی در این سیستم آب است که به کمک نازل‌های مخصوص به صورت ذرات مه در می‌آید. مه ایجاد شده علاوه بر تاثیر خنک کنندگی هیچگونه اثر نامطلوب برای تجهیزات الکتریکی و یا افراد حاضر در محیط در پی ندارد. سیستم اطفای حریق واترمیست را می‌توان به صورت تر یا خشک مورد استفاده قرار داد.
مقایسه سیستم اطفای حریق واترمیست با اطفای آبی اسپرینکلر:
با وجود اینکه عامل اطفا در هر دوی این سیستم‌ها آب است طراحی سیستم واترمیست به نحوی است که ذرات آب با عبور از نازل‌ها به صورت مه درمی‌آید و به‌این‌ترتیب هیچگونه آسیبی برای تجهیزات الکتریکی و یا الکترونیکی و یا حاضرین در محیط در پی ندارد.
به خاطر اسپری آب به‌صورت ذرات بسیار ریز مصرف آب این سیستم 85% کمتر از آب مصرفی سیستم اطفای حریق اسپرینکلر است.
در سیستم اطفای حریق واترمیست ماده اطفایی (آب) در سیلندرهای فشاردهی شده نیتروژن ذخیره‌شده و سیستم به کمک پمپ‌های الکتریکال یا دیزل کار می‌کنند.
برای هر محیطی با ریسک خطر مشخص نازل مشخصی طراحی‌شده است که ذرات را به‌اندازه مشخص درمی‌آورد. سیستم اطفای حریق واترمیست را می‌توان برای اطفای توتال یا لوکال و با نازل‌های باز یا بسته به کار گرفت.
ویژگی‌های سیستم واترمیست:
کنترل حریق: جلوگیری از گسترش حریق
مهار حریق: کاهش فوری میزان گرمای ساطع‌شده و احیای مجدد آتش در زمان تخلیه
اطفای حریق: اطفا و جلوگیری از برافروخته شدن مجدد حریق در کمتر از 10 دقیقه
جلوگیری از انتشار حریق: جلوگیری از انتشار حریق و محصولات آن به سایر نقاط.
جذب حرارت از مواد: جذب حرارت از دود و سایر محصولات حریق همچنین موادی که در مجاورت حریق قرار دارند.
مزایای سیستم واترمیست:
- کاهش چشمگیر آب مصرفی
- عدم کاهش اکسیژن محیط
- باقابلیت اطفای حریق‌های عمقی (deep-seated)
- جلوگیری از احتراق مجدد
- مناسب برای اطفای حریق تجهیزات الکترونیکی
- مناسب برای اطفای حریق مایعات قابل اشتعال
- باقابلیت را‌ه‌اندازی مجدد در کوتاه‌ترین زمان ممکن
- باقابلیت مهار دود
- با کمترین آثار نامطلوب آب بر روی سایر تجهیزات
- قابل استفاده برای طیف وسیعی از کاربری‌ها
- قابل استفاده برای اطفای توتال و لوکال
- دوستدار محیط‌زیست
سایر کاربری‌های سیستم اطفای حریق واترمیست:
- توربین‌های بادی
- مخازن ذخیره‌سازی مایعات قابل اشتعال
- آرشیو روم‌ها، کتابخانه‌ها و گالری‌های هنری
- بانک‌ها
- مراکز مخابراتی
- آشپزخانه‌های صنعتی
- مؤسسات آموزشی
- پنل‌های الکتریکی
- ساختمان‌های قدیمی
- ایستگاه‌های قطار و زیرزمینی
- بیمارستان‌ها
- تأسیسات روی دریا
- ادارات
- پارک‌های فناوری
- قطارها
- تونل‌های کابل
- تونل‌های جاده‌ای