دستورالعمل طراحی و اجرائی سیستم اعلام حریق بر مبنای استاندارد NFPA-72

 

دستورالعمل طراحی و اجرائی سیستم اعلام حریق بر مبنای استاندارد NFPA-72 :
1. مساحت هر زون حداکثر 2000مترمربع می‌باشد.
2. حد اکثر طول زون 3000 متر می‌باشد.
3. حداکثر تعداد المان های هر زون (شامل شستی و دتکتور ..) 24 المان است و بهتر است حداکثر 20 عدد منظور گردد.
4. هر طبقه مسکونی می‌تواند بر یک زون قرار گیرد.
5. پیشنهاد می‌شود شستی اعلام حریق راهرو طبقات بر یک زون مجزا باشد.


6. در جاهائی که دارای ولتاژ القایی است (اتاق ترانس،سوئیچ و…..) می‌بایست از سیم روکش دار استفاده نمود.
7. سیم باید یک تیکه و در لوله مستقل و مجزا باشد.
8. سقف و کف کاذب که دارای ارتفاع بیش از 80 سانتی متر باشند، نیاز به دتکتور دارند.
9. اگر فاصله پارتیشن نصب شده تا سقف کمتر از 30 سانتی‌متر باشد، باید برای آن دتکتور مجزا لحاظ نمود.
10. اگر ارتفاع گچبری سقف بیش از 50 سانتی‌متر باشد لازم است دتکتور مجزا برای هر فضا در نظر گرفت.
11. کلیه انبارها می بایست دارای دتکتور باشند:
الف– در صورتیکه انبار در واحد مسکونی باشد، لازم است یک دتکتور حرارتی برای آن در نظر گرفت.
ب– برای انبارهای موجود در پارکینگ، اگر بصورت ردیفی باشد در فاصله 50‌ سانتی‌متر از انبارها و در فاصله حداکثر 8 متر از هم نصب می‌شوند و اگر انبارها بصورت مجموعه‌ای باشد یک دتکتور در مسیر ورودی به آنها نصب می‌شود.
12. در مجاورت تابلو کنتورهای برق یک دتکتور دودی نصب شود.
13. هر موتورخانه و چاهک آسانسور می‌بایست دارای یک زون مجزا از دتکتورهای دودی باشد(استفاده از ردیاب مکنده دودی پیشنهاد می‌شود.)
14. در سوله‌های صنعتی و ساختمان‌های دارای رایزر برق، لازم است از دتکتور مکنده دودی و یا ردیاب حرارتی کابل استفاده شود
15. حداکثر سطح پوشش دتکتور دودی 100 مترمربع و برای دتکتور حرارتی 60 مترمربع است.
16. حداکثر ارتفاع نصب دتکتور دودی 12متر و برای دتکتور حرارتی 8 متر است.

17. شعاع پوشش دتکتورها :
الف – دتکتورهای دودی :
 – دایره‌ای به شعاع 5/6 متر
 – فاصله دتکتور دودی 10/6 متر تا 15 متر بر حسب مکان و آرایش نصب.
ب – دتکتورهای حرارتی :
 – دایره‌ای به شعاع 3/5 متر در محل‌هایی با ریسک بالا مانند آشپزخانه .
–  دایره‌ای به شعاع 5/6 متر در محل‌هایی با ریسک کمتر مانند پارکینگ .
–  فاصله دو دتکتور حرارتی 5/7 متر تا 6/10 متر بر حسب مکان و آرایش نصب .
18. برای هتل‌ها و ساختمان‌های مسکونی می‌توان از دتکتورهای دو کاناله استفاده کرد اما برای مکان‌های صنعتی لازم است حتما از دتکتور مجزا استفاده نمود.
19. محل نصب دتکتور دودی نباید در مجاورت یا نزدیک جریان هوا باشد (دور از پنجره و درب و فضای باز پارکینگ (.
20. حداقل فاصله دتکتور دودی تا دیوار و یا پارتیشن 50 سانتی‌متر و حداکثر 7 متر برای دتکتور حرارتی 5/5 متر است.
21. بهترین مکان نصب مرکز اعلام حریق در نگهبانی، سرایداری و اتاق اطلاعات و یا در نزدیکی ورودی ساختمان است به نحوی که مورد رویت عموم و خصوصاً ماموران آتش نشانی باشد.
22. در فضای سوله، حداکثر فاصله پیمایشی که فرد جهت رسیدن به شستی طی می‌کند نباید از 20 متر بیشتر باشد.
23. در سقف‌های شیبدار لازم است دتکتورها در ارتفاع 50 سانتی‌متر پائین تر از مرتفع‌ترین نقطه سقف نصب شوند.

24. شستی اعلام حریق :
–  شستی اعلام حریق در حالت معمولی در ارتفاع نصب 120 تا 140 سانتی متر و تابلو اعلام حریق در ارتفاع 170 سانتی متر از کف نصب شوند.
–  فاصله شستی ها در راهروهای پهن و کم تردد بین 30 تا 45 متر .
 – فاصله شستی ها در راهروهای پر تردد و باریک و پله بین 15 تا 25 متر.
–  در کنار هر درب یا راه پله خروجی ( در هنگام تخلیه ساختمان ) یک شستی نصب شود.
–  استفاده از شستی در محل‌های فرار و خروج و ابتدای راه پله .

سیستم آدرس پذیر:
25. برای مجتمع های مسکونی و سوله های صنعتی بزرگ، استفاده از سیستم آدرس‌پذیر الزامی است.
26. حداکثر طول لوپ 3 کیلومتر و دارای حداکثر 128 المان می‌باشد.
27. در سیستم آدرس‌پذیر نمی‌توان مسیر رفت و برگشت را درون یک لوله قرار داد.
28. حداکثر تعداد لوپ 4 عدد می‌باشد.
29. در هر ناحيه (zone) حداكثر تعداد 24 عدد انواع سنسور در نظر گرفته شود.
30. كابل ارتباطي سنسورها از نوع 0/8 میلی‌متر انتخاب گردد. از کابل با سیم مقطع 1.5 میلیمتر برای آژیرها و شستی ها می‌توان استفاده کرد .
31. در مجتمع هاي تجاري- مسكوني نيازي به ارتباط خاصي بين سيستم‌هاي كنترل اعلام حريق واحدهاي تجاري و مسكوني نيست و فقط آژيرهايي در فضاي بيرون درنظر گرفته شود.
32. واحدهاي تجاري هركدام داراي يك سيستم اعلام حريق مستقل باشند و در پاساژها از يك سيستم اعلام حريق مركزي استفاده شود.
33. در انتهاي مسير آژيرها مقاومت انتهای خط در نظر گرفته شود.
34. در صورت روكار بودن سيم كشي سيستم اعلام حريق بايد از لوله فلزي استفاده نمود و از كاربرد داكت‌هاي پلاستيكي اجتناب گردد.
35. در پلاني از سيستم اعلام حريق كه كابل كشي ها و مركز اعلام حريق كشيده شده است، توضيحي در مورد نواحي هر زون داده شود.
36. می‌بایست برای پله فرار یک زون مجزا در نظر گرفته شود که شاسی آن در هر طبقه و در مسیر پله فرار گیرد
37. نظر به اینکه در پاگرد راه پله شاسی نصب شده، لذا شاسی جنب درب ورودی واحد ساختمانی حذف می‌شود.
38. لازم است کلیه اتاق‌خواب‌ها دارای دتکتور دودی باشد. ولی فضای راهرو نیازی به دتکتور ندارد.
39. با توجه به میزان بالای توان صوتی آژیرهای اعلام حریق، لازم است علاوه بر زیر زمین و همکف در هر دو طبقه یک‌دستگاه آژیر نصب نمود بقدرت 75 دسی بل و ترجیحا در هر واحد یک بیزر با توان صوتی 30 دسی بل منظور گردد. به هر صورت هر ساختمان مسکونی باید دارای حد اقل دو آژیر باشد .
40. لازم است در پلانی که سیستم اعلام حریق مرکزی (F.A.C) رسم شده، تعداد زون‌های آن و نیز محل کاربردی هر زون تعریف شود.

بعنوان مثال:
” سیستم اعلام حریق مرکزی داری 8 زون و بازاء هر طبقه ، همکف ، راهرو ، آسانسور و پله فرار دارای یک زون می‌باشد.”
41. در ساختمان‌هاي 4 سقف و بالاتر (سه طبقه + پیلوت) اجراي سیستم آتشنشانی خشک الزامی است.
42. در ساختمان‌هاي 6 سقف و بالاتر اجراي سیستم آتشنشانی خشک و تر الزامی است.
43. نصب کپسول آتشنشانی 4 کیلویی جهت هر واحد در فضاي مشترك الزامی است.
44. اجراي سیستم اعلام حریق شامل شاسی و آژیر در هر طبقه در فضاي مشترك در ساختمان هاي 5 سقف و بالاتر الزامی است.
45. اجراي لوله کشی با لوله سیاه بدون درز (مانسمان) با اتصالات جوشی صورت پذیرد.

–  منطقه تحت پوشش آنها 50 مترمربع است.
 – حداكثر فاصله بين يك دتکتور حرارتي تا دتکتور ديگر نبايد بيش از 7 متر باشد.
–  حداكثر فاصله بين ديوار و دتکتور حرارتي نبايد بيش از 2/5 متر باشد
–  بر آمدگي زير سقف كمتر از 15سانتی‌متر مي تواند ناديده انگاشته شود و چنانچه بر آمدگي بيش از 10% ارتفاع اتاق باشد بايد يك فضاي مجزا در نظر گرفته شود.
 – چنانچه برآمدگي بيش از 15سانتی‌متر و كمتر از 10% باشد فاصله افقي بين دتكتورها بايد به اندازه 2 برابر برآمدگي كاهش يابد.
 – چنانچه عرض راهرو بيشتر از 5 متر باشد بايد يك فضاي مستقل در نظر گرفته شود.
 – چنانچه عرض راهرو كمتر از 5 متر باشد بايد به حداكثر فاصله افقي دتکتورها 50% اختلاف 5 متر و عرض راهرو اضافه شود.
 – بر مبناي استاندارد NFPA نبايد دتكتورها در فاصله كمتر از 10سانتی‌متر نسبت به ديوار و سقف نصب شوند.