در اغلب تصرفات می‌توان برای اعلام و اطفای حریق از دتکتورهای نقطه‌ای بهره گرفت. طبق استانداردهای بیان شده دتکتورهای نقطه‌ای دود و حرارت را می‌توان تا ارتفاع 10/5متر نصب کرد اما این تجهیزات در مکان‌هایی با سقف بلند همچون فرودگاه‌ها، انبارها، مراکز تجاری، کارخانه‌ها و ... به دلیل رقیق شدن دود سبب فوت وقت در شناسایی حریق شده و عملکرد مطلوبی نخواهند داشت. در این مطلب در نظر داریم در مورد تجهیز جایگزینی که برای این قبیل تصرفات طراحی شده است، تحت عنوان بیم دتکتور صحبت کنیم.
دتکتورهای بیم از یک تجهیز فرستنده و یک گیرنده تشکیل شده‌اند که مطابق استاندارد BS5839 هر بیم دتکتور عرض 15 متر و طول 100 متر را پوشش می‌دهد به عبارت دیگر یک بیم دتکتور مساحت 1500 مترمربع را تحت حفاظت خود قرار می‌دهد البته برخی از برندها تا طول 160 متر را پوشش می‌دهند. گفتنی است که مطابق استاندارد مذکور حداکثر ارتفاع نصب بیم دتکتور 40 متر می‌باشد.
عملکرد این نوع بیم دتکتورها به این صورت است که شامل یک گیرنده و فرستنده و یک رفلکتور هستند عملکرد به این صورت است که فرستنده طیف نوری مادون قرمز و به صورت متقارن را به سمت رفلکتور می‌فرستد، در رفلکتور نور فرستاده شده منعکس شده و گیرنده این نور را دریافت می‌کند، درصد انتشار و جذب نور مورد بررسی قرار می‌گیرد در ابتدای کار بیم دتکتور اولین مقدار جذب نور را مبدا کار خود قرار می‌دهد و در صورتیکه در دفعات بعد درصد نور جذب شده از نور مبدا کمتر باشد به معنای وجود مانع است و بیم دتکتور آلارم ارسال می‌کند.
بیم دتکتورهای تصویربرداری دود از ناحیه باز (OSID) نوآوری جدیدی در عرصه دتکتورهای رفلکتوری محسوب می‌شوند. در این دتکتورها به کمک پرتوهایی با طول موج دوگانه و فناوری تصویربرداری نوری دود حریق اختلالات ناشی از آلارم‌های کاذب به حداقل مقدار ممکن رسیده و حریق در کوتاه‌ترین زمان ممکن شناسایی می‌شود.
در دتکتورهای OSID دو سیگنال نوری مادون قرمز (IR) و ماورای بنفش (UV) بین فرستنده و گیرنده تبادل می‌شود. با بهره‌گیری همزمان از دو طول موج نور برای تشخیص ذرات، سیستم قادر به تفکیک و شناسایی دقیق ذرات خواهد بود. طول موج کوتاه UV در شناسایی ذرات کوچک و بزرگ توانایی دارد و طول موج طولانی‌تر IR عمدتا تحت تاثیر ذرات بزرگتر قرار می‌گیرد. به این ترتیب و با اندازه‌گیری ذرات، آشکارساز قادر خواهد بود دود را از ذرات گرد و غبار و حضور موانع و اشیا جامد در طول مسیر دید دتکتور را تمیز دهد:
- زمانیکه اختلال ایجاد شده در سیگنال نوری مادون قرمز (IR) و ماورای بنفش (UV) یکسان نباشد، دتکتور اختلال را حریق تعبیر کرده و هشدار مربوط به حریق فعال می‌شود.
- زمانیکه اختلال ایجاد شده در هر دو سیگنال نور مادون قرمز (IR) و ماورای بنفش (UV) یکی باشد، دتکتور اختلال را گرد و غبار تعبیر کرده و هشداری روشن نمی‌شود.
- زمانیکه هر دو سیگنال نوری مادون قرمز (IR) و ماورای بنفش (UV) به طور کامل قطع شود دتکتور اختلال را مانع تعبیر کرده و هشدار مربوطه را به پنل ارسال می‌کند.
تصویربرداری نوری با کمک فناوری CMOS:
چیپ مشخصی در این دتکتورها به کار رفته که این امکان را به آن‌ها می‌دهد که یک فرستنده بتواند چندین گیرنده را پشتیبانی کند. به این ترتیب نیاز به نصب تجهیزات کمتری است و مشکلاتی از قبیل رانش طبیعی ساختمان در فصول مختلف را از میان بردارد.
فناوری تصویربرداری CMOS درOSID یک زاویه دید گسترده تر جهت ضبط تصاویر فراهم می‌کند. در نتیجه، سیستم نصب و تراز کردن آن به مراتب آسان تر می‌گردد که می‌تواند رانش ناشی از تغییرات طبیعی در سازه‌های ساختمانی را جبران کند.
فیلتر کردن نوری، گرفتن عکس با سرعت بالا و الگوریتم های نرم افزاری هوشمند آشکارساز OSID را قادر می‌سازد تصاویر را با دقت بالاتر پردازش کرده و سطوح جدیدی از ثبات و حساسیت را فراهم کند، همچنین تحمل زیاد در برابر تغییر رنگ در سطح بالایی را فراهم می‌کند.
نرم افزار عیب‌یابی OSID:
نرم افزار عیب یابی OSID ابزاری منحصربفرد در دتکتورهای OSID است که امکان تمیز اطلاعات زنده و OFF LINE را برای دتکتور فراهم می‌کند.
این ابزار در حقیقت یک نرم‌افزار تحت ویندوز است که می‌توان آن را بر روی یک کامپیوتر و یا یک لپ تاپ نصب کرد و به کمک آن مقادیر UV و IR نرمال (0-100٪ پوشش)، مختصات تجهیز (XY) و درجه حرارت در زمان واقعی را به صورت لحظه‌ای رصد کرد.
این ابزار همچنین اجازه می دهد تا داده‌های ثبت شده را به صورت زنده و یا Off Line بررسی کرده و تغییرات را بررسی کرد.
ویژگی‌های بارز تکنولوژی دتکتورهایOSID:
در این دسته دتکتورها یک فرستنده می‌تواند حداکثر به 7 گیرنده متصل شود و به این ترتیب منطقه تحت پوشش وسیعی ایجاد کند.
سیستم های OSID ممکن است برای محافظت از طیف وسیعی از فضاها، بدون در نظر گرفتن شکل و چیدمان آن فضا طراحی گردد. انتخاب این تجهیز این امکان را فراهم می‌کند تا با قرار دادن چند فرستنده آشکارساز OSID به همراه یک گیرنده به هدف مورد نیاز دست یافت و همچنین هزینه تمام شده پروژه را کاهش چشم‌گیری داد.
سایر ویژگی‌ها:
- بدون نیاز به تراز دقیق
- امکان تراز‌گیری خودکار
- راه اندازی خودکار در کمتر از ده دقیقه
- پیکربندی ساده سوئیچ DIP
- طول موج دوگانه متصل به LED برای تشخیص دود
- نصب و راه‌اندازی ساده
- مجهز به اینترفیس برای ارتباط مستقیم با سیستم اعلام حریق متعارف
- امکان تعریف سه آستانه هشدار
- حداکثر محدوده تشخیص 150 متر
- امکان تنظیم LEDهای تجهیز برای سه حالت حریق، مشکل فنی و نیاز به اتصال به منبع ذخیره
- عدم ایجاد آلارم‌های کاذب
- عدم تداخل گرد و غبار و اجسام جامد در عملکرد بیم دتکتور
- امکان نصب و راه‌اندازی آسان با زوایای دید باز
.